Slax Linux 6.1.2 Resimli İncelemem

Güncel yazım için: Slax Linux 7

"Cep işletim sisteminiz" sloganı ile yola çıkmış olan Slax 6.1.2, modern, küçük ve hızlı olduğu iddialarına sahip. E haydi test edelim. Hem de sanal değil gerçek ortamda...

Bu incelemem önceki yazılarımın aksine bir keşif yazısı. Çünkü daha önce hiç kullanmadığım bir dağıtım Slax. Kabul edersiniz ki sayısı 300'ü geçen yaygın Unix ve Unix benzeri dağıtımların hepsini kullanabilmek neredeyse imkansız.

Haydi başlayalım.

Dağıtımın resmi sitesine bakacak olursak oldukça sade, şık ve tamamen Türkçe bir yapı karşımıza çıkıyor. 2 yılı aşkın süredir güncellenmeyen dağıtım, biraz güncel sayılabilecek haldeki hiç de küçük olmayan deposu ile kendini affettiriyor:

Şüphesiz ki web sitesinin en büyük ve harika işlevi kendi Slax dağıtımınızı hazırlayabilmeniz. Open Suse benzeri bir yapıda istediğiniz paketleri seçerek kendi live CD'nizi veya USB'nizi hazırlamak olası.

Slax'in temel halini indirip 1.6 GHz Atom + GMA950 bir netbookta denedim ancak WPA2 şifreleme kullandığım kablosuz ağımı görebildiğim halde bağlanamayınca bir eksik olduğunu anladım. Biraz araştırma yapınca Slax'in birkaç paket eklemeden WPA bağlantı desteği vermediğini öğrendim. Kablosuz ağların bu kadar yaygınlaştığı günümüzde bu küçücük paketlerin neden dağıtıma eklenmediğini anlayamadan yeni bir dağıtım oluşturarak teste devam ediyorum.

Bir dakika içinde Türkçe dil desteği sağlayan, WPA şifrelemeli kablosuz ağlara bağlanabilen bir dağıtım hazırladım ve bir saniye dahi beklemeden indirmeye başladım. İşte bağımlılığını es geçtiğim yapılandırmam:

"Slaxi kur" sayesinde CD'den kullanılan canlı dağıtımların en büyük eksiği olan sonradan paket ekleme sorununu tamamen ortadan kaldırmış Slax. Kendi dağıtımını oluştur, indir, yaz CD'ye. USB'den kullanıyorsan değişiklikler zaten USB'nde. Her ne kadar Puppy Linux bu konuda bir adım ileride olsa da Slax de tek kelime ile harika.

Dağıtımı USB aracılığı ile kullanabilmek için:

http://www.slax.org/get_slax.php

adresinden doğrudan veya

http://www.slax.org/build.php

adresinden kendi yapılandırmamızı oluşturarak "USB için Slax"/"Tar dosyasını indir" adı ile dağıtılan tar dosyasını indirelim ve herhangi bir arşiv yöneticisi ile USB belleğimize çıkaralım.

Ve boot klasöründeki bootinst.sh dosyasını çalıştırarak USB belleğimizi boot edilebilir hale getirelim. Bunun için öncelikle dosyamızı çalıştırılabilir hale getirelim(şifre sorunca yazın, bende yetkilendirmeyi geçebiliyor):

ve çalıştıralım:

Olayın görüntüsü şu şekilde:

Ve betiğin çalışma görüntüsü:

Garip bir hata vermesi üzerine hatayı internette epey araştırdım. Genel bir MBR erişim bug'ı olmasına karşın bir çözüm bulan olmamış. Windows toplu iş dosyası sorunsuz çalıştı ve ancak bu şekilde kullanabildim.

Slax'i boot edince çıkan görüntüyü ancak sanal makine aracılığı ile ekleyebilirim:

Seçeneklerin açıklamalarına tek tek bakacak olursak:

KDE ile normal açılış,
Oturumda yapılan değişiklikleri yazma,
RAM'e kopyala,
Standart sürücüler ile çalış,
Komut istemcisi hali,
Ağa Slax dağıtımı.

Şüphesiz "Slax Copy To RAM" en çok ilgi çeken seçenek. Eğer RAM boyutunuz disk kalıbının boyutundan büyük ise Slax kendini tamamen RAM'e atarak RAM diskten çalışacaktır. Bu, hem saniyede yüzlerce MB'a varan veri aktarım hızı hem de Slax çalışıyorken USB belleğinizi sökebileceğiniz anlamına gelir.

Ve RAM'e kopyala dedim, açıldı:

Denediğim makine yukarıda yazdığım netbook olduğu için çözünürlüğü 1024x600. Açıldıktan sonra USB belleğimi çıkardım. Gerekli dosyalar için RAM diske erişildiğinden uygulamalar gayet hızlı ve akıcı çalışıyor.

Ancak ek paketler ile kurulabilen WPA2 şifreli kablosuz ağ bağlantısı:

İnternet keyfi... Herhangi bir donma, kasılma yok:

İnternet bağlantısını sağladığımıza göre paket yüklemeyi deneyelim. Dağıtımın sitesinden lzm uzantılı dosyayı indirdikten sonra:

*.lzm dosyasına çift tıklıyoruz:

ve paketimiz kuruluyor. Çalıştıralım:

Dağıtım Türkçe F ve Q klavye düzenlerine tam destek sağlıyor. Masaüstünde ve KDE menüsünde kısayol olarak el altında olması güzel bir artı:

Medya oynatıcı denediğim bütün videoları sorunsuz açabildi, altyazı dil kodlamasını seçmek gerek sadece:

Gayet şık ve işlevsel bir arayüze sahip değil mi? 3.5.10 bile olsa KDE sonuçta :)

Dağıtım, boyutunun küçüklüğü ile övünse de oyunları ihmal etmemiş. Kurulu gelen üç oyundan biri Amiral Battı. Oyunda makineyi dağıttığım an :)

Ve KDE Kontrol Merkezi, gayet düzenli ve şık:

Dağıtım iki yıldır güncellenmediği için kerneli:

Puppy Linux'ta pek çok kullanıcı tarafından eleştirilen sürekli root olma konusu bu dağıtımda da karşımıza çıkıyor. Evet kabul ediyorum, gereksiz yere tam güç sahibi olmak tehlikeli ancak sonuçta Linux bu. Ne olabilir ki?

Dağıtım, çıkış noktası olan cepte taşıma yani USB'den herhangi bir bilgisayarda boot edilip kullanılma olayı dolayısıyla NTFS dosya sistemine destek sağlıyor çünkü bugün hard disklerin büyük bir çoğunluğu NTFS. Ancak benim usb hard diskimde okuma dışında hiçbir işleme izin vermiyordu:

NTFS disklere okuma-yazma izni veren sürücü olan NTFS-3G dağıtımda mevcut olmasına karşın, önce sürücünün bağlantı noktasını görüp elimle unmount edip şu komutları vererek mount etmeden diske yazma iznini alamadım:

Ve de ilginçtir, yazıma Slax'te devam ettiğim sırada aniden görüntü kesilerek ekranda sadece işaretçi kaldı ve monitör defalarca kapanıp açıldı. Her açılışında ekranda sadece işaretçi vardı. Sistemde bir sorun olmamasına karşın ekran kartı sürücüsünün çöktüğünü tahmin ediyorum. Bilgisayarın kapatma düğmesine bastığım an görüntü olmasa da normal kapanma sürecine girerek kapandığını fark ettim.

Eksileri artıları ile güzel bir Linux dağıtımını incelemiş oldum ve çok keyif aldım. Bu tür az kaynak gereksinimli, RAM dostu dağıtımlar her zaman çok keyifli bir kullanım sunar. Siz de denemekten çekinmeyin.

Dağıtımın resmi sitesi: Slax

İlgili yazılarım: "Slax Linux 7 Türkçe" Resimli İncelemesi